Инсоннинг ҳаётида ўзаро тушунмовчиликлар ва хафагарчиликлар ҳам рўй бериб туради. Лекин ана шу юзага келган холатда ўзимизни қандай тутишимиз кўп нарсани ҳал қилади. Орадаги муносабатлар, яна ҳеч нарса бўлмагандек яхшиланиб кетиши мумкин, ёки аксинча, арзимаган нарса туфайли юзага келган вазият абадий душманчилик ва гина-кудуратга сабаб бўлиши мумкин. Аслида кечиримли бўлиш Аллохнинг берган дастурларидан бўлиши билан бир қаторда, ўзимизнинг ишларимиз ривожига ҳам, соғлигимизга ҳам нафи бордир. Улуғларимиз кечиримлилик дунёдаги амалларнинг энг хайрлиси ва фазилатлисидир, дейдилар. Динимизда ёмонликка доимо яхшилик билан жавоб қайтариш фазилатли амаллардан саналади. Ёмонликка яхшилик билан жавоб қайтариш фақат сабр-тоқатли, икки дунёда ҳам улуғ насибага эга бўладиган кишиларнинг феълидир. Билиб-билмай хато-камчиликлар қилган кишиларга бир имконият бериб, уларни кечиришимиз - инсоний бурчимиздир.

Хусусан, жаҳл қилганга мулойим бўлиш, зулм қилганни афв этиш, махрум қилганга инъом қилиш, алоқани узган билан алоқани улаш жумласидандир. Кечиримлилик - инсон ўзга бир инсон учун амалга ошириши ўта лозим бўлган хислат бўлиши билан бирга, инсонлар ўртасидаги муносабатнинг ажралмас қисми ҳам ҳисобланади.

Бу ҳислат туфайли ҳиссиётларда ижобий ўзгаришлар пайдо бўлади. Аллох таоло Қуръони каримнинг бир қанча ояти карималарида бандаларини бир-бирларининг хато-камчиликлари ва айб- нуқсонларини кечиришга буюрган. Хусусан:

Афвни (қабул қилиб) олинг, яхшиликка буюринг, жоҳиллардан эса юз ўгиринг ( “Аъроф” сураси, 199-оят). Аввало, кечирган инсон енгил тортиб, Аллоҳдан бўладиган ажрга лойиқ бўлса, кечирилган инсон эса кечиргувчига нисбатан бўлган адовати кетиб, қалбидан унга нисбатан илиқлик ва меҳр пайдо бўлади. Мамлакатимизда ҳам бу борада мухтарам Юртбошимиз ташаббуслари билан кейинги беш йилда мисли кўрилмаган ишлар амалга оширилмохда. Озодликдан маҳрум этиш жазосини ўтаётган, қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган минглаб кишилар афв этилди. Президентимиз Рамазон ҳайити арафасида жазо ўтаётган, пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига ўтган 100 нафар фуқарони афв этиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Афв этилган шахсларнинг 3 нафари асосий жазодан тўлиқ озод этилди, 43 нафари жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинди. 10 нафарининг озодликдан махрум этиш жазоси, енгилроқ жазо билан алмаштирилди. Шунингдек, 44 нафар шахсларга тайинланган озодликдан махрум этиш жазосининг муддатлари қисқартирилди. Афв этилганларнинг 12 нафари чет эл фуқаролари, 4 нафари 60 ёиидан ошган эркаклар, 6 нафари аёллар ҳамда 52 нафари тақиқланган ташкилотлар иштирокчиларидир.

Албатта, бу ишлар инсонпарварликнинг юқори даражадаги намунаси, десак муболаға бўлмайди.

Абдугофур ФОЗИЛОВ,
Чортоқ тумани “Абу Бакр Сиддиқ” жоме
масжиди имом хатиби